Khi thành lập công ty, câu hỏi thường gặp nhất chính là nên lựa chọn loại hình doanh nghiệp nào để phù hợp với mục tiêu và quy mô kinh doanh. Mỗi loại hình công ty đều có ưu và nhược điểm riêng, tác động trực tiếp đến quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lý của chủ sở hữu. Trong bài viết này, Lạc Việt sẽ phân tích chi tiết và đưa ra tiêu chí giúp bạn chọn được loại hình doanh nghiệp phù hợp nhất trong năm 2025.
Các loại hình doanh nghiệp phổ biến hiện nay
Theo Luật Doanh nghiệp 2025, hiện nay tại Việt Nam có 5 loại hình doanh nghiệp chính đang được áp dụng và cho phép thành lập. Mỗi loại hình đều có đặc điểm pháp lý, cơ cấu quản lý và cách thức huy động vốn khác nhau, phù hợp với từng mục tiêu kinh doanh cụ thể:
- Doanh nghiệp tư nhân: do một cá nhân làm chủ và phải chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh.
- Công ty hợp danh: gồm ít nhất 2 thành viên hợp danh cùng chịu trách nhiệm vô hạn, ngoài ra có thể có thành viên góp vốn chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi vốn góp.
- Công ty TNHH một thành viên: do một cá nhân hoặc một tổ chức làm chủ sở hữu, có tư cách pháp nhân và chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi vốn điều lệ.
- Công ty TNHH hai thành viên trở lên: có từ 2 đến 50 thành viên góp vốn, trách nhiệm hữu hạn theo phần vốn góp, cơ cấu quản lý linh hoạt và phổ biến ở nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ.
- Công ty cổ phần: có tối thiểu 3 cổ đông, được quyền phát hành cổ phiếu để huy động vốn, phù hợp cho các doanh nghiệp định hướng mở rộng quy mô hoặc niêm yết trên sàn chứng khoán.
Các loại hình doanh nghiệp trên đều được thành lập và hoạt động theo pháp luật Việt Nam. Tuy nhiên, sự khác biệt nằm ở số lượng thành viên, mức độ chịu trách nhiệm pháp lý, khả năng huy động vốn và cơ chế quản lý.
Nên lựa chọn loại hình doanh nghiệp nào để thành lập năm 2025
Trong năm 2025, khi chuẩn bị thành lập doanh nghiệp, một trong những bước quan trọng nhất chính là lựa chọn loại hình phù hợp.
Đây không chỉ là yêu cầu pháp lý, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến cơ chế quản lý, quyền và nghĩa vụ của chủ sở hữu, trách nhiệm tài sản, khả năng huy động vốn cũng như định hướng phát triển dài hạn của công ty.
Mỗi loại hình doanh nghiệp đều có đặc điểm, ưu điểm và hạn chế riêng. Vì vậy, bạn cần cân nhắc kỹ trước khi đưa ra quyết định để không phải mất thời gian để chuyển đổi loại hình doanh nghiệp sau khi đã đi vào hoạt động.
1. Doanh nghiệp tư nhân
Theo Điều 188 Luật Doanh nghiệp 2025, doanh nghiệp tư nhân là loại hình doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ, chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản của mình đối với mọi nghĩa vụ và hoạt động kinh doanh.
Đây là loại hình đơn giản nhất trong hệ thống doanh nghiệp tại Việt Nam, không có tư cách pháp nhân và được quản lý trực tiếp bởi chủ sở hữu. Chủ doanh nghiệp tư nhân có thể tự điều hành hoặc thuê người khác làm Giám đốc.
Ưu điểm của doanh nghiệp tư nhân
- Thủ tục thành lập nhanh chóng do có cơ cấu tổ chức đơn giản.
- Chủ doanh nghiệp có toàn quyền quản lý, sử dụng lợi nhuận và định hướng hoạt động.
- Do chịu trách nhiệm vô hạn, doanh nghiệp tư nhân thường được đối tác và ngân hàng tin tưởng hơn.
- Không bị ràng buộc bởi quy chế phức tạp như công ty cổ phần hay TNHH.
Nhược điểm của doanh nghiệp tư nhân
- Doanh nghiệp tư nhân sẽ không có tư cách pháp nhân nên phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản.
- Không được phát hành cổ phiếu, không được góp vốn thành lập hoặc mua cổ phần trong doanh nghiệp khác.
2. Công ty hợp danh
Theo Điều 182 Luật Doanh nghiệp 2025, công ty hợp danh là loại hình doanh nghiệp có ít nhất hai thành viên hợp danh, đều là cá nhân, cùng góp vốn và chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi nghĩa vụ tài chính của công ty.
Bên cạnh đó, công ty hợp danh còn có thể có thành viên góp vốn, là cá nhân hoặc tổ chức chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi phần vốn đã góp.
Ưu điểm của công ty hợp danh
- Có tư cách pháp nhân và được pháp luật công nhận kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
- Thành viên hợp danh có quyền nhân danh công ty để thực hiện hoạt động kinh doanh, giúp đối tác yên tâm hơn khi hợp tác.
- Các thành viên thường quen biết, có chuyên môn tương đồng, dễ phối hợp và thống nhất quyết định.
Nhược điểm của công ty hợp danh
- Các thành viên hợp danh phải liên đới chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản cá nhân cho nghĩa vụ của công ty.
- Không được phát hành cổ phiếu; việc thêm thành viên mới cần có sự đồng ý của toàn bộ các thành viên hợp danh.
- Nếu xảy ra mâu thuẫn nội bộ, hoạt động kinh doanh dễ bị ảnh hưởng. Ít phổ biến:
- Do rủi ro cao, loại hình doanh nghiệp này ít được lựa chọn hơn công ty TNHH hoặc cổ phần.
3. Công ty TNHH một thành viên
Theo Điều 75 Luật Doanh nghiệp 2025, công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên là loại hình doanh nghiệp do một cá nhân hoặc một tổ chức làm chủ sở hữu.
Chủ sở hữu chịu trách nhiệm hữu hạn về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản của công ty trong phạm vi số vốn điều lệ đã góp, không phải bằng toàn bộ tài sản cá nhân.
Đây là loại hình phù hợp cho những cá nhân hoặc doanh nghiệp muốn toàn quyền kiểm soát, nhưng vẫn đảm bảo tách biệt tài sản cá nhân với doanh nghiệp.
Ưu điểm của công ty TNHH một thành viên
- Chủ doanh nghiệp có tư cách pháp nhân và toàn quyền quyết định, sử dụng lợi nhuận và định hướng phát triển công ty.
- Giới hạn rủi ro của chủ sở hữu trong phạm vi vốn điều lệ, giúp bảo vệ tài sản cá nhân.
- Mô hình tổ chức đơn giản, dễ vận hành, không phụ thuộc vào nhiều cổ đông.
Nhược điểm của công ty TNHH một thành viên
- Không được phát hành cổ phiếu, việc kêu gọi thêm vốn phải chuyển đổi sang công ty TNHH hai thành viên hoặc công ty cổ phần.
- Nếu muốn chuyển nhượng vốn, chủ sở hữu phải thực hiện thủ tục chuyển đổi loại hình doanh nghiệp.
- Toàn bộ quyền quyết định tập trung vào một người, dễ bị chậm trong xử lý hoặc thiếu ý kiến phản biện.
➦ Xem thêm: Thủ tục thành lập công ty TNHH một thành viên
4. Công ty TNHH hai thành viên trở lên
Theo Điều 47 Luật Doanh nghiệp 2025, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên là loại hình doanh nghiệp có từ 2 đến 50 thành viên, có thể là cá nhân hoặc tổ chức.
Các thành viên chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi phần vốn góp của mình và không chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản cá nhân, trừ một số trường hợp đặc biệt được quy định tại Luật Doanh nghiệp.
Có thể nói, công ty TNHH hai thành viên trở lên là một trong những loại hình phổ biến nhất hiện nay, được nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ lựa chọn nhờ tính linh hoạt và độ an toàn cao trong quản lý tài chính.
Ưu điểm của công ty TNHH hai thành viên trở lên
- Mỗi thành viên chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ trong phạm vi phần vốn đã góp.
- Số lượng thành viên giới hạn giúp việc ra quyết định, điều hành nội bộ thuận lợi.
- Có thể tăng vốn điều lệ bằng cách nhận thêm thành viên góp vốn mới (tối đa 50 người).
Nhược điểm của công ty TNHH hai thành viên trở lên
- Bị hạn chế khả năng huy động vốn lớn từ thị trường chứng khoán.
- Không vượt quá 50 người theo quy định.
- Thành viên muốn chuyển nhượng phải ưu tiên chào bán cho các thành viên hiện hữu trước khi bán ra ngoài.
- Loại hình công ty này sẽ không thể phát hành cổ phiếu trên thị trường.
➦ Xem thêm: Thủ tục thành lập công ty TNHH hai thành viên trở lên
5. Công ty cổ phần
Theo Điều 111 Luật Doanh nghiệp 2025, công ty cổ phần là loại hình doanh nghiệp có vốn điều lệ được chia thành nhiều phần bằng nhau gọi là cổ phần. Công ty phải có ít nhất 03 cổ đông sáng lập và không giới hạn số lượng tối đa.
Cổ đông có thể là tổ chức hoặc cá nhân, và chỉ chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi số vốn đã góp vào công ty. Mỗi cổ đông được quyền tự do chuyển nhượng cổ phần của mình cho người khác (trừ một số trường hợp bị hạn chế theo quy định pháp luật).
Ưu điểm của công ty cổ phần
- Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về nghĩa vụ tài chính trong phạm vi vốn góp.
- Khả năng huy động vốn cao do có thể phát hành cổ phiếu, trái phiếu để thu hút nhà đầu tư.
- Không bị giới hạn số lượng cổ đông.
- Cổ phần dễ dàng chuyển nhượng, thuận lợi cho việc thay đổi cổ đông hoặc nhà đầu tư.
- Có thể niêm yết công khai và phát hành cổ phiếu.
Nhược điểm của công ty cổ phần
- Cơ cấu quản trị phức tạp nên quy trình ra quyết định sẽ chậm hơn so với các loại hình doanh nghiệp khác.
- Chi phí vận hành cao và cần tuân thủ nghiêm quy định pháp lý.
- Các hoạt động của công ty cổ phần phải thông qua Điều lệ và quy định nội bộ của công ty và Pháp luật.
Như vậy, mỗi loại hình doanh nghiệp đều có những ưu điểm và hạn chế riêng, phù hợp với những mục tiêu kinh doanh khác nhau.
Tuy nhiên, để đưa ra quyết định chính xác, bạn cần dựa trên nhiều tiêu chí quan trọng. Hãy cùng Lạc Việt tìm hiểu chi tiết những tiêu chí lựa chọn loại hình doanh nghiệp phù hợp năm 2025 trong phần tiếp theo.
➦ Xem thêm: Mẫu giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp mới nhất
➦ Xem thêm: Thủ tục thành lập công ty cổ phần
Tiêu chí lựa chọn loại hình doanh nghiệp phù hợp năm 2025
Từ kinh nghiệm tư vấn và soạn hồ sơ thành lập công ty cho hơn 1000+ cá nhân/tổ chức mỗi năm, Lạc Việt nhận thấy việc lựa chọn đúng loại hình doanh nghiệp ngay từ đầu có ảnh hưởng trực tiếp đến sự vận hành, khả năng huy động vốn và định hướng pháp lý lâu dài của doanh nghiệp.
Mỗi loại hình doanh nghiệp đều sẽ có ưu và nhược điểm riêng như nội dung chi tiết ở phần trên. Do đó, bạn cần xem xét dựa trên các tiêu chí quan trọng dưới đây.
1. Số lượng thành viên góp vốn
Theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2025, số lượng thành viên sẽ quyết định phạm vi lựa chọn loại hình doanh nghiệp. Cụ thể:
- Nếu doanh nghiệp chỉ 1 thành viên: Có thể chọn doanh nghiệp tư nhân hoặc công ty TNHH một thành viên.
- Nếu doanh nghiệp có từ 2 thành viên trở lên: Phù hợp với công ty hợp danh hoặc công ty TNHH hai thành viên trở lên.
- Nếu doanh nghiệp có từ 3 đến 50 thành viên: Có thể cân nhắc công ty cổ phần hoặc công ty TNHH hai thành viên trở lên.
- Nếu doanh nghiệp có trên 50 thành viên: Chỉ phù hợp với công ty cổ phần.
2. Quy mô và định hướng đầu tư
Nếu doanh nghiệp có vốn điều lệ nhỏ, quy mô gọn và mong muốn tự kiểm soát toàn bộ hoạt động, doanh nghiệp tư nhân hoặc công ty TNHH một thành viên sẽ là lựa chọn phù hợp.
Ngược lại, nếu hướng đến hợp tác, mở rộng quy mô hoặc gọi vốn, nên cân nhắc công ty TNHH hai thành viên hoặc công ty cổ phần.
Theo kinh nghiệm thực tế từ Lạc Việt, các doanh nghiệp có kế hoạch phát triển dài hạn, cần huy động vốn trung và dài hạn, thường lựa chọn loại hình công ty cổ phần để tối ưu chiến lược tài chính.
3. Khả năng huy động vốn và quản trị
Doanh nghiệp muốn huy động vốn linh hoạt, nhiều phương thức có thể lựa chọn công ty cổ phần, vì đây là loại hình doanh nghiệp duy nhất được phép phát hành cổ phiếu, trái phiếu.
Trong khi đó, loại hình công ty TNHH chỉ được tăng vốn điều lệ nội bộ, còn doanh nghiệp tư nhân và công ty hợp danh gần như không có cơ chế phát hành chứng khoán.
Lạc Việt thường khuyến nghị khách hàng xác định rõ nhu cầu huy động vốn ngay từ giai đoạn khởi sự để tránh bị ràng buộc pháp lý trong tương lai.
➦ Tham khảo: Nên thành lập công ty cổ phần hay TNHH?
Tư vấn loại hình doanh nghiệp và thành lập công ty tại Lạc Việt
Nhiều khách hàng khi tìm đến Lạc Việt thường hỏi “nên chọn loại hình doanh nghiệp nào để thành lập?“. Thật ra, sẽ không có một câu trả lời chung cho tất cả bởi vì sẽ tùy vào định hướng, mục tiêu và nguồn vốn của mỗi người.
Tại Lạc Việt, trước khi tiến hành hồ sơ thành lập công ty, chúng tôi luôn dành thời gian để tư vấn kỹ về loại hình doanh nghiệp. Việc hiểu rõ đặc điểm của từng mô hình giúp bạn xác định đâu là lựa chọn tối ưu vừa đúng luật, vừa phù hợp với mục tiêu kinh doanh.
Khi sử dụng dịch vụ thành lập công ty tại Lạc Việt, bạn sẽ được hỗ trợ trọn gói:
- Phân tích loại hình phù hợp dựa trên quy mô, ngành nghề và số lượng thành viên góp vốn;
- Tư vấn chi tiết quy trình pháp lý, từ khâu đặt tên doanh nghiệp, chọn ngành nghề đến soạn thảo hồ sơ đăng ký;
- Hoàn thiện và nộp hồ sơ trực tiếp tại cơ quan đăng ký kinh doanh, giúp tiết kiệm thời gian;
- Hỗ trợ sau thành lập, bao gồm khắc dấu, mở tài khoản ngân hàng, đăng ký thuế điện tử và hóa đơn.
Nếu bạn vẫn đang phân vân chưa biết bắt đầu từ đâu, Lạc Việt sẵn sàng tư vấn và hướng dẫn bạn từng bước, từ việc chọn loại hình đến khi công ty chính thức đi vào hoạt động hợp pháp và hiệu quả.
Một số câu hỏi thường gặp về loại hình doanh nghiệp
1. Loại hình doanh nghiệp nào phổ biến nhất hiện nay?
Từ những khách hàng mà Lạc Việt đã tư vấn, có hai loại hình thường được lựa chọn để thành lập mới vì thủ tục đơn giản. Đó chính là công ty TNHH một thành viên và TNHH hai thành viên trở lên.
2. Loại hình doanh nghiệp nào không có tư cách pháp nhân?
Doanh nghiệp tư nhân là loại hình công ty không có tư cách pháp nhân, chủ sở hữu sẽ chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản cá nhân.
3. Sau khi thành lập, có thể chuyển đổi loại hình doanh nghiệp không?
Có, doanh nghiệp của bạn có thể chuyển đổi loại hình nếu đáp ứng điều kiện pháp lý, nhưng phải đảm bảo các quyền, nghĩa vụ và thủ tục được thực hiện đầy đủ.
➦ Xem thêm: Thủ tục chuyển đổi loại hình doanh nghiệp
4. Vốn thành lập công ty theo từng loại hình là bao nhiêu?
Hiện nay, Luật hiện hành không yêu cầu mức vốn điều lệ tối thiểu chung cho tất cả loại hình doanh nghiệp. Tuy nhiên, với ngành nghề đặc biệt có thể yêu cầu về vốn pháp định riêng.
Việc lựa chọn loại hình doanh nghiệp phù hợp là một trong những quyết định quan trọng nhất trước khi khởi nghiệp. Không có loại hình nào là tốt nhất, mà chỉ có loại hình phù hợp nhất với bạn dựa trên mục tiêu kinh doanh, quy mô vốn, số lượng thành viên. Nếu bạn vẫn đang băn khoăn chưa biết nên chọn loại hình doanh nghiệp nào, Lạc Việt sẵn sàng đồng hành và hỗ trợ bạn từ bước tư vấn ban đầu đến khi hoàn thiện hồ sơ thành lập công ty. Liên hệ ngay với Lạc Việt qua hotline 0931 398 798 để được tư vấn chi tiết và nhận giải pháp thành lập công ty phù hợp – đúng luật – hiệu quả nhất năm 2025.
